سه الگوي تربيتي
پرسش: تربيت فرزندان به دست والدين به سه الگو تقسيم مي‌شود: «سخت‌گيرانه»، «سهل‌گيرانه» و «مقتدرانه». بر اساس تحقيقات علمي، دو سبک سخت‌گيرانه و سهل‌گيرانه منبع ناسازگاري، بزهکاري، سلطه‌گري، پرخاشگري، بي‌هدفي، لجاجت، بي‌ثباتي فکري و عاطفي، انزوا و زود‌رنجي است. برخي والدين به سبک نادرست عادت کرده‌اند و اکنون دريافته‌اند که راهشان اشتباه بوده است.
الف) آيا به دليل مشکلاتي که سبک تربيتشان براي فرزندانشان به بار آورده است، ضمان ندارند؟
ب) والديني که با ابزار کتک زدن و تنبيه، فرزندان خويش را تربيت کرده‌اند، چگونه مي‌توانند گذشتة خود را جبران کنند؟
ج) اگر مشاور به والديني بفهماند که شيوه‌شان اشتباه بوده است و آثار نامطلوبي در فرزندان و آيندة آنها دارد، اما والدين در رفع عادت نادرستشان نکوشند، به دليل اين آثار نامطلوب گناهکار نخواهند بود؟
د) برخي خانواده‌ها مردسالار يا زن‌سالار يا فرزندسالارند. آيا اين موارد با الگوهاي شرعي ما سازگار است؟
پاسخ:
الف) اين اعمال ضمان شرعي ندارد؛ اما در برخي روايات آنها را در گناه فرزند شريک دانسته‌اند.
ب) کتک زدن اگر موجب سرخي يا سياهي بدن فرزند شود، ديه دارد و دية آن بر حسب مورد از 13.5 نخود طلا به بالاست و پدر مي‌تواند با عذرخواهي و طلب رضايت از فرزندان بالغ نسبت به دية کتک زدن‌هاي قبلي اقدام نمايند و پس از آن نيز با روش درست با آنها برخورد کنند.
ج) اگر والدين در حين تربيت مرتکب گناهي (مانند کتک زدن و نپرداختن نفقه و جلوگيري از صلة رحم) شوند، بايد توبه کنند و اگر ديه‌اي بر عهده دارند، بپردازند.
د) خانواده بايد با صفا و صميميت و احترام متقابل والدين و فرزندان اداره شود و مردسالاري و زن‌سالاري و فرزندسالاري، که در‌بر‌دارندة زورگو
